კორპორაციული მართვა

კორპორაციული მართვა არის წესების, პროცედურებისა და პროცესების ერთობლიობა, რომელთა მიხედვითაც ხორციელდება კომპანიის მართვა და კონტროლი.

ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის (OECD) თანახმად, კორპორაციული მართვის სტრუქტურა განსაზღვრავს ორგანიზაციაში უფლებათა და პასუხისმგებლობათა გადანაწილებას სხვადასხვა მხარეთა შორის – სამეთვალყურეო საბჭოს, დირექტორებს, მეწილეებსა და სხვა დაინტერესებულ მხარეებს შორის და აბალანსებს მათ ინტერესებს; განსაზღვრავს ორგანიზაციაში გადაწყვეტილების მიღების წესებსა და პროცედურებს, აგრეთვე აყალიბებს კომპანიის მიზნების დასახვის, მათი მიღწევისა და საქმიანობის მონიტორინგის მექანიზმებს (The OECD Principles of Corporate Governance).

აქედან გამომდინარე, კორპორაციული მართვა მოიცავს კომპანიის მართვის თითქმის ყველა სფეროს, სამოქმედო გეგმების, შიდა კონტროლის მექანიზმების, შედეგების შეფასების და კორპორაციული ანგარიშგების ჩათვლით.

კორპორაციული მართვა და სოციალური პასუხისმგებლობა

კორპორაციული მართვა მნიშვნელოვანი ცნებაა კორპორაციული სოციალური პასუხისმგებლობის კონტექსტში და CSR-ის ერთ-ერთ ძირითად თემად მიიჩნევა. კომპანიას, რომელსაც სურს იყოს პასუხისმგებელი, უნდა ჰქონდეს ორგანიზაციის მართვის გამართული  სისტემა, რათა შეძლოს CSR-ის და მდგრადი განვითარების პრინციპები ყოველდღიურ საქმიანობაში დანერგოს და აკონტროლოს მათი განხორციელება. 

პასუხისმგებელი კომპანიის ეფექტური მართვის სისტემამ უნდა უზრუნველყოს, რომ გადაწყვეტილების მიღებისა და აღსრულების პროცესში გათვალისწინებული იყოს  გამჭვირვალობის, ანგარიშვალდებულების, ეთიკის, დაინტერესებულ მხარეთა ინტერესების პატივისცემის, საერთაშორისო სტანდარტების პატივისცემის, ადამიანის უფლებების და კანონის უზენაესობის პრინციპები. 

სოციალური პასუხისმგებლობის საერთაშორისო სტანდარტის, ISO 26000-ის თანახმად, კორპორაციული მართვის ეფექტური სისტემა უზრუნველყოფს ორგანიზაციის უნარს: 

• შეიმუშაოს სტრატეგიები, დასახოს მიზნები და ამოცანები, რომლებიც ასახავს კომპანიის სოციალურ პასუხისმგებლობას
• იყოს ანგარიშვალდებული
• შექმნას ეკონომიკური და არაეკონომიკური სტიმულების სისტემა, რომელიც სოციალურ და გარემოსდაცვით შედეგებთან იქნება დაკავშირებული
• გონივრულად და ეფექტურად გამოიყენოს ფინანსური, ბუნებრივი და ადამიანური რესურსები
• უმცირესობათა სხვადასხვა ჯგუფის წარმომადგენლებისათვის უზრუნველყოს დაწინაურების და ორგანიზაციაში წამყვანი პოზიციების დაკავების თანაბარი შესაძლებლობები
• გონივრულად დააბალანსოს ორგანიზაციის და მისი დაინტერესებული მხარეების როგორც იმჟამინდელი, ისე სამომავლო საჭიროებები
• ორმხრივი დიალოგი წარმართოს დაინტერესებულ მხარეებთან, გამოავლინოს თანხმობისა და უთანხმოების საკითხები და მოლაპარაკებები გამართოს შესაძლო კონფლიქტების გადასაჭრელად
• უზრუნველყოს ყველა დონის თანამშრომელთა ჩართულობა სოციალური პასუხისმგებლობის განხორციელებაში
• დააბალანსოს იმ ადამიანთა პასუხისმგებლობისა და ძალაუფლების ხარისხი, რომლებიც ორგანიზაციის სახელით იღებენ გადაწყვეტილებებს
• აკონტროლოს გადაწყვეტილებათა აღსრულება და მათი შესაბამისობა CSR-ის პრინციპებთან, ასევე უზრუნველყოს ორგანიზაციის ანგარიშვალდებულება საკუთარი გადაწყვეტილებების როგორც დადებით, ისე უარყოფითი შედეგებზე
• პერიოდულად ჩაატაროს მმართველობის სტრუქტურების და პროცესების შეფასება, სოციალური და გარემოსდაცვითი ინდიკატორების გათვალისწინებით, და ამ შეფასების შედეგებზე დაყრდნობით განახორციელოს საჭირო ცვლილებები ორგანიზაციის მასშტაბით.

კორპორაციული მართვა ESG საკითხების (Environmental, Social, Governance Issues) სამი ძირითადი კომპონენტიდან ერთ-ერთია და გამოიყენება პასუხისმგებელი ინვესტირების სხვადასხვა სტრატეგიის ფარგლებში, როგორც კომპანიათა შეფასების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კრიტერიუმი.

კორპორაციული მართვის საკითხებს ასევე მნიშვნელოვანი ადგილი უკავია მდგრადი განვითარების ანგარიშგების საერთაშორისო სტანდარტებში.

დაბრუნება